Οι πρώτοι πανκ στην Ελλάδα-Εκπληκτικές φωτογραφίες-ντοκουμέντα, του Γιώργου Τουρκοβασίλη

Οι πρώτοι Έλληνες πανκ εμφανίζονται στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και εναντιώνονται με όλους και όλα.

Η διάθεσή τους, έντονα επιθετική, εκφράζεται με πολλούς τρόπους, σε στίχους και στη μουσική των τραγουδιών τους, στο ντύσιμο, και στη συμπεριφορά. Τα σπασίματα που προκαλούν σε συναυλίες, δικαιώνουν τη φράση που ακουγόταν συχνά τότε «Οι πανκ τα σπάνε όλα!».

Χαρακτηριστική για τη δράση τους, είναι μία φωτογραφία του Γιώργου Τουρκοβασίλη, μετά τη συναυλία του πανκ συγκροτήματος ΑΔΙΕΞΟΔΟ σε σχολείο της Νέας Σμύρνης (Μάρτιος 1984). Ενώ η δεκαεξάχρονη πάνκισα Μαρία Βασιλάκη (μπασίστρια του συγκροτήματος), αποχωρεί κρατώντας το μπάσο, μένει κοπέλα από τη διοργάνωση να κοιτάζει την αίθουσα, όπου λίγο πριν χόρευαν οι πανκ. Μπορούμε να δούμε το τι έχει προηγηθεί από τα σπασμένα θρανία.

Δεν υπάρχει κοινή ιδεολογία στο πανκ

Το κάθε συγκρότημα έχει τη δική του αντίληψη. Η θεωρία ότι το πανκ έχει κοινή, αναρχική ιδεολογία, είναι λάθος.

Οι πανκ, διαφωνούν μεταξύ τους για το τι είναι σωστό, για το ποια είναι η σχέση τους με την αναρχία, διαφωνούν ακόμα και για το τι ακριβώς σημαίνει το πανκ.

Η κύρια δράση τους, αρχίζει αφού το ΠΑΣΟΚ παίρνει την εξουσία (18 Οκτωβρίου 1981), συνεπώς η αντίδρασή του σε πρώτο επίπεδο, μοιάζει με αντίδραση στο ΠΑΣΟΚ. Όμως, οι πανκ θα εμφάνιζαν την ίδια συμπεριφορά απέναντι σε οποιοδήποτε κόμμα.

Οι πρώτοι Έλληνες πανκ, εντοπίζονται τον χειμώνα του 1978. Συχνάζουν στο κατάστημα PUNK, το πρώτο «ρουχάδικο» στην Πλάκα, που συγκεντρώνει άτομα αυτής της κουλτούρας.

Το συγκρότημα Trash είναι οι πρώτοι των πρώτων και αμέσως μετά ακολουθούν οι Παρθενογένεσις οι οποίοι στρέφονται αμέσως κατά των παραδοσιακών ροκάδων, διακηρύσσοντας στις επεισοδιακές συναυλίες τους, ότι το Ροκ έχει πεθάνει.

Οι Παρθενογένεσις, επηρεάζουν πολλούς και γρήγορα διάφορα πανκ συγκροτήματα σχηματίζονται, όπως οι Stress, οι πρώτοι ίσως που γράφουν δικά τους τραγούδια, με αντιεξουσιαστικό στίχο. Ταυτόχρονα εμφανίζονται συγκροτήματα με την ίδια διάθεση, που αποτελούν την πρώτη σκηνή του πανκ στην Ελλάδα (Ανυπόφοροι, Άουσβιτς, Κουμπότρυπες, Ex Humans και λίγο αργότερα οι Panx Romana και οι Γενιά του Χάους).

Όλα αυτά τα συγκροτήματα, αντιμετωπίζονται εχθρικά από την αστυνομία. Αντιμετωπίζονται επίσης, πολύ εχθρικά και από τους παραδοσιακούς ροκάδες (φρίκους).

Η αντιπάθεια είναι αμοιβαία, τα φρικιά δεν ανέχονται τους πανκ, και οι πανκ δεν ανέχονται φρίκους. Έτσι αρχίζει ένας εμφύλιος πόλεμος όπου ο ένας διαγράφει την τέχνη του άλλου.

Το «ορθόδοξο ροκ» δεν δέχεται ως τέχνη το πανκ, και το πανκ θεωρεί προσβλητικό αν το κατέτασσες στη ροκ κουλτούρα. Στις αρχές του 1980, εμφανίζονται και οι πρώτοι Έλληνες Μοϊκανοί, μια πολύ ζόρικη τάση του πανκ.

Το χαρακτηριστικό στιλ των Πανκ

Όλοι όσοι γίνονταν τότε «Μοϊκανοί» ξεχώριζαν από το χαρακτηριστικό στυλ στο κεφάλι- ξύριζαν τα πλάγια, ενώ άφηναν στο κέντρο του κρανίου, το μαλλί σαν λειρί ή σαν λοφίο αρχαίας περικεφαλαίας. Με αυγά, μπύρα, ή σαπούνι γλυκερίνης, έστηναν έτσι το μαλλί που το ονόμαζαν μοϊκάνα.

Το στυλ, ερχόταν βέβαια από το εξωτερικό, από κάποιους ευφάνταστους πανκ της Αγγλίας. Ονομάστηκαν Μοϊκανοί, γιατί θεωρούσαν πως έτσι είχαν τα κεφάλια τους, οι Ινδιάνοι της ομώνυμης φυλής, που τώρα βέβαια δεν υπάρχει. Οι Μοϊκανοί ινδιάνοι, δεν είχαν τέτοια κεφάλια, το αντίθετο, ήταν μαλλιάδες σαν χίπηδες, όμως αυτό το λάθος, δεν εμπόδισε τους πανκ, να υιοθετήσουν το όνομα, αφού τους άρεσε και το ήθελαν έτσι.

Δεν υπήρχε κοινή ιδεολογία στους πρώτους Έλληνες πανκ

Το κάθε συγκρότημα, και μάλλον ο κάθε ένας αυτής της κουλτούρας, είχε τη δική του αντίληψη. Η θεωρία ότι το πανκ έχει κοινή, αναρχική ιδεολογία, είναι λάθος.

Οι πανκ, διαφωνούν μεταξύ τους για το τι είναι σωστό, για το ποια είναι η σχέση τους με την αναρχία, διαφωνούν ακόμα και για το τι ακριβώς σημαίνει το πανκ.

Οι Stress, για παράδειγμα, μιλούσαν για «πολιτιστική αναρχία», οι Αδιέξοδο, για «μηδενισμό» και πρότειναν το «χάος». Οι Panx Romana, είχαν ένα παράξενο μείγμα θρησκείας και αναρχισμού, οι Γενιά του Χάους, εξέφραζαν, όπως οι ίδιοι έλεγαν τότε, «σκέψεις και βιώματα καθαρά προσωπικά» που «τυχαίνει απλά να εκφράζονται μέσα από αυτά και κάποιες (αναρχικές) ομάδες».

Το εφηβικό ξέσπασμα, ήταν το βασικό χαρακτηριστικό του πανκ

Το γεγονός ότι τα πανκ συγκροτήματα έπαιζαν σε καταλήψεις, σε εκδηλώσεις συμπαράστασης σε φυλακισμένους αναρχικούς, δημιουργούσε την ψευδαίσθηση ότι τα συγκροτήματα αυτά είχαν κοινή ιδεολογία που εντασσόταν στον αναρχικό χώρο. Ο οργανωμένος αναρχικός χώρος μπορεί να θέλησε να έχει σαν πολιτιστική βιτρίνα αυτά τα συγκροτήματα, αλλά, στην πραγματικότητα, αληθεύει ο λόγος του Κοντούλη των Stress, ότι το πανκ στη φύση του δεν ήταν οργανωμένο, αλλά εφηβικό, μια πολυδιάστατη «εφηβική αναρχία».

Όλες οι φωτογραφίες του άρθρου είναι του Γιώργου Τουρκοβασίλη, ενός εξαιρετικού φωτογράφου, συγγραφέα, καλλιτέχνη και διανοούμενου.

Οι φωτογραφίες του, ιδιαίτερα εκείνες της πρώτης περιόδου του ελληνικού πανκ, είναι πολύτιμες, και ως καλλιτεχνικές, και ως ντοκουμέντα. Αποτελούν πηγές πληροφόρησης, από τις λίγες που έχουμε, για να περιγράψουμε τη γένεση του πανκ και του New Wave στην Ελλάδα.

Πηγή: iefimerida.gr