Σον Πεν: “Πρώτα τα ανθρώπινα δικαιώματα, το σινεμά έπεται”

“Όλοι εμείς στο χώρο του θεάματος οφείλουμε να κάνουμε πρωτίστως πολιτική με τις ταινίες μας και να νοιαζόμαστε για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Και αν δεν συμβαίνει αυτό, τότε όλη η ανθρωπότητα έχει αποτύχει στο σκοπό της”

Ο σπουδαίος Αμερικανός ηθοποιός εξηγεί για ποιο λόγο συμμετέχει σε όλο και λιγότερες ταινίες, επιθυμώντας να δώσει όλο του το “είναι” στην βελτίωση της ζωής των κατά τόπους αδικημένων και αναξιοπαθούντων.

Σπουδαίος ως ηθοποιός, ακόμη πιο σπουδαίος και ως άνθρωπος.

Βέβαια, αυτό το ξέραμε ήδη για τον Σον Πεν, που εδώ και δεκαετίες έχει “εκπαιδευτεί” κινηματογραφικά να μεταλαμπαδεύει τον δικό του μαγικό ρεαλισμό στους ρόλους του, άλλοτε υποδυόμενος έναν θανατοποινίτη (Dead Man Walking), άλλοτε έναν ομοφυλόφιλο πολιτικό και ακτιβιστή (Milk) και άλλοτε έναν πατέρα με προβλήματα νοητικής στέρησης (I Am Sam).

Πριν από λίγες ημέρες, ο 60χρονος ηθοποιός (τα έκλεισε στις 17 Αυγούστου) ετοιμάζει το επόμενο κινηματογραφικό του βήμα, μια ταινία με τίτλο Flag Day, όπου θα συμπρωταγωνιστήσει με την κόρη του, Ντίλαν Φράνσις.

Αυτόν τον καιρό όμως απασχολείται κυρίως με αυτό που λέει ότι θα έπρεπε να είναι η κύρια ασχολία όλων όσων έχουν τα δικά του προνόμια (αναγνωρισιμότητας και χρημάτων): την βελτίωση της ζωής των κατά τόπους αδικημένων και αναξιοπαθούντων, εν προκειμένω των συμπατριωτών του που έχουν πέσει θύματα του κορονοϊού.

Ο Πεν συνδιοικεί με την Αν Λι τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό CORE (Community Organized Relief Effort) που ίδρυσαν από κοινού από την εποχή του καταστροφικού σεισμού στην Αϊτή το 2010. Με τον CORE ο Πεν συνεχίζει να είναι κοντά σε όσους έχουν ανάγκη εν μέσω πανδημίας, με δυο τρόπους: αφενός εγκαθιστώντας υπαίθρια σημεία διαγνωστικών τεστ σε όλη την αμερικανική επικράτεια και αφετέρου με την αγορά και παροχή υλικοτεχνικής υποδομής και συγκεκριμένα τις ειδικές μπατονέτες με τις οποίες παίρνεις το δείγμα σάλιου ενός ύποπτου για συμπτώματα Covid-19 ασθενή. Από τις 19 Μαρτίου, που ξεκίνησε η κινητοποίησή του με τον CORE, ο Πεν αρχικά διένειμε 6.500 ειδικές μπατονέτες, ενώ στα τέλη Μαΐου ανακοίνωσε την δωρεάν παροχή άλλων 100.000, των λεγόμενων Oral Swabs.

Πέντε μήνες μετά, ο οργανισμός ξεπέρασε… τον εαυτό του. Πλέον, πάνω από 600.000 τεστ κορονοϊού έχουν γίνει υπό την αιγίδα του CORE σε Νέα Υόρκη, Νέα Ορλεάνη, Ντιτρόιτ, Σικάγο, Ατλάντα, βοηθώντας τις ΗΠΑ και με έναν άλλο, έμμεσο μεν, εξίσου σημαντικό δε, τρόπο. Μέχρι πρότινος, οι σταθμοί των δοκιμαστικών τεστ λειτουργούσαν υπό την επιτήρηση και την εποπτεία των πυροσβεστών. Με την αντικατάστασή τους από τους ανθρώπους του CORE, οι πυροσβέστες αυτοί έχουν αποδεσμευτεί και πλέον μπορούν να αφοσιωθούν στην καθημερινή τους εργασία.

Η δε προσήλωση στον στόχο του ειναι πραγματικά αξιοθαύμαστη. Λόγου χάρη, είχε προηγηθεί ένα άρθρο του που δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο Deadline, όπου περιγράφει τους κινδύνους που εγκυμονεί ο κορονοϊός για τους φτωχούς και τους ηλικιωμένους όπως και τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να αντιμετωπιστεί, και είναι στη διάθεση όλων όσοι θέλουν να ενημερωθούν και να σχηματίσουν μια άποψη περί της δράσης του οργανισμού. Ο Πεν έδωσε έμφαση στην χρήση των υλικοτεχνικών υποδομών και δεξιοτήτων του αμερικανικού στρατού στον συντονισμό των ιατρικών αναγκών στις έκτακτες υγειονομικές συνθήκες που βιώνουν οι αμερικανικές πολιτείες καταμεσής της πανδημίας ενώ τάχθηκε υπέρ της ανάπτυξης των ενόπλων δυνάμεων ως επικεφαλής του σχεδίου κατά του κορονοϊού βοηθώντας το έργο γιατρών και νοσηλευτών.

Τέλος, ξεκαθάρισε με νόημα : “Δεν είστε τολμηροί ή γενναίοι αν δεν κρατάτε τις αποστάσεις μεταξύ σας. Κρατάμε αποστάσεις μεταξύ μας προκειμένου να τιμήσουμε τους νεκρούς (από τον κορονοϊό). Αλλά και όσους γιατρούς και νοσηλευτές εργάζονται σκληρά και ηρωικά στα νοσοκομεία μας”.

Φυσικά, ο Πεν μάς είχε συστήσει την ανθρωπιστική του πλευρά και το φιλανθρωπικό του έργο από τον Ιανουάριο του 2010 και τον καταστροφικό σεισμό στην Αϊτή που στοίχισε τη ζωή εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων. Τότε ο χολιγουντιανός σταρ είχε αναλάβει μέσω του μη κερδοσκοπικού οργανισμού (Haitian Relief Organization) να βοηθήσει στην ανοικοδόμηση της χώρας, ενώ μέχρι και σήμερα, μία δεκαετία μετά, 150 άτομα συνεχίζουν να βρίσκονται εκεί και να εργάζονται για αυτό τον σκοπό.

Με αυτά όμως, όπως λέει ο ίδιος και σε συνέντευξη του στην ιταλική εφημερίδα Repubblica, έχει αφήσει στην άκρη το πρωταρχικό του επάγγελμα, που είναι ηθοποιός και ενίοτε και σκηνοθέτης.

“Μπορεί να ακούγομαι… δεινόσαυρος, αλλά διατηρώ ακόμη μέσα μου μια αγάπη και μια αφοσίωση για το παλιό, αληθινό σινεμά. Και δεν πιστεύω ότι η τηλεόραση μπορεί να το αντικαταστήσει αυτό. Εξοργίζομαι όταν βλέπω όλα αυτά τα κινηματογραφικά πρότζεκτ που μεταφέρονται σε πλατφόρμες Streaming. Φυσικά δεν ξέρω το κατά πόσο μετά την πανδημία οι κινηματογραφικές αίθουσες θα καταφέρουν να επαναλειτουργήσουν όπως πριν, ούτε γνωρίζω αν η νέα γενιά θεατών θα θέλει να δει στο σινεμά σημαντικές ιστορίες για εξίσου σημαντικά γεγονότα, όπως λόγου χάρη έγινε στα τέλη της δεκαετίας του ’70 για τον πόλεμο στο Βιετνάμ”, επισημαίνει. Το μόνο σίγουρο, για τον ίδιο, είναι πως στα κινηματογραφικά στούντιο πρέπει, εκτός από άνθρωποι με ανοικτά μυαλά, να υπάρχουν και στελέχη με υψηλή ενσυναίσθηση.

“Πριν πολλά πολλά χρόνια είχα πάει προσκεκλημένος σε ένα Talk Show στην αμερικανική τηλεόραση και δίπλα μου κάθονταν ο Μάρτιν Σκορσέζε και ο διευθυντής της Disney, που είχαν έρθει για να μιλήσουν για την ταινία “Kundun”, την αυτοβιογραφία του Δαλάι Λάμα, μια ταινία που ήταν κατά το ήμισυ γυρισμένη στη Κίνα, σε κινεζικά στούντιο. Και κάποιος ρώτησε για την πιθανή «επιπλοκή» το να γυρίζεται μια ταινία στη χώρα η οποία κατηγορείται πως στο παρελθόν έπραξε βιαιότητες εις βάρος του Θιβέτ και του ίδιου του Δαλάι Λάμα. Και ο Σκορσέζε γυρνάει και λέει: “εμείς εδώ δεν κάνουμε πολιτική, κάνουμε σινεμά”.

“Και μου φάνηκε εντελώς παράλογο αυτό που είπε. Εγώ αντίθετα θεωρώ πως όλοι εμείς στο χώρο του θεάματος οφείλουμε να κάνουμε πρωτίστως πολιτική με τις ταινίες μας και να νοιαζόμαστε για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Και αν δεν συμβαίνει αυτό, τότε όλη η ανθρωπότητα έχει αποτύχει στο σκοπό της”.