Το Τραγούδι της Εβδομάδας: Τζίμης Πανούσης – “Νεοέλληνας”
Από Εύη Αλεξίου Στις 27 Μαρτίου, 2021
Ανατρεπτικός, αιρετικός, αθυρόστομος, υπήρξε πολύπλευρο καλλιτεχνικό ταλέντο, με βασικό του όπλο την εκτός ορίων σάτιρα.
Ο Τζίμης Πανούσης ή “Τζιμάκος” για τους θαυμαστές του, είναι από τους ανθρώπους που είχαν κατανοήσει σε βάθος τα θέματα της σύγχρονης Ελλάδας και έβρισκε πάντα ευφάνταστους τρόπους να τα κατακρίνει μέσα από το δικό του πνεύμα, απέναντι σε κάθε μορφή και σχήμα του συστήματος.
Το Τραγούδι της Εβδομάδας, που επιλέξαμε να ακούσουμε παρέα μαζί σας, είναι ο “Νεοέλληνας” του Τζίμη Πανούση. Κυκλοφόρησε το 1993 μέσα από το άλμπουμ “Vivere Pericolosamente”, περιγράφει τη μπερδεμένη ύπαρξη του σύγχρονου Έλληνα που προσπαθεί με απελπισμένο τρόπο να ορίσει την ταυτότητα του.
Ο Τζίμης Πανούσης γεννήθηκε στις 12 Φλεβάρη του 1954 από μικρασιάτες πρόσφυγες γονείς στην Αθήνα και μεγάλωσε στο Χολαργό. Πέρασε στη Νομική Σχολή Αθηνών, αλλά δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές γιατί τον απορρόφησαν οι καλλιτεχνικές του ανησυχίες. Ξεκίνησε την καλλιτεχνική του διαδρομή σε νεανικές θεατρικές ομάδες του Χολαργού, συνέχισε σε ευκαιριακούς θιάσους και συνεργάστηκε με τη “Θεατρική Συντεχνία” του Γιάννη Χουβαρδά. Προσλήφθηκε στην Εθνική Τράπεζα, από την οποία θα παραιτηθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα επειδή δεν τον “σήκωνε το κλίμα”.
Μουσικά δηλώνει αυτοδίδακτος και παίζει λίγο απ’ όλα. Στα μέσα με τέλη της δεκαετίας του ’70 σχηματίστηκαν οι Μουσικές Ταξιαρχίες. Η πρώτη εμφάνιση του με τις Μουσικές Ταξιαρχίες σε κοινό γίνεται το 1977 στο κλαμπ “Αρχιτεκτονική” επί της Πανεπιστημίου.
Με τον αιρετικό στίχο, τον ροκ ήχο τους και τα προκλητικά εξώφυλλα των δίσκων τους, οι Μουσικές Ταξιαρχίες σκάνε σαν “βόμβα” στη μουσική σκηνή της Αθήνας.
Δεν είχαν περάσει πολλά χρόνια από την εποχή της χούντας και η λογοκρισία συνέχιζε να χτυπά κάθε μορφή τέχνης. Οι μηχανισμοί ελέγχου ήταν βαθιά ριζωμένοι στην ελληνική κοινωνία που δύσκολα αποδεχόταν οτιδήποτε αντισυμβατικό. Ο πρώτος δίσκος τους τάραξε τα νερά το 1982 και σε δύο μήνες πούλησε 40.000 αντίτυπα. Δεν είχε την ίδια γνώμη όμως και ο εισαγγελέας ο οποίος παρενέβη και έδωσε εντολή να κατασχεθεί.
Μετά από την κυκλοφορία του δίσκου “Κάγκελα Παντού” το 1986, αποφασίζει να συνεχίσει μόνος του. Κυκλοφορεί τα άλμπουμ “Χημεία και Τέρατα” (1987), “Ο Ρομπέν των Χαζών” (1992), “Vivere Pericolosamente” (1993), “Με Λένε Πόπη” (2000) ενώ εκτός από τη μουσική ασχολείται κατά καιρούς με το ραδιόφωνο, την τηλεόραση και τον κινηματογράφο και με την συγγραφή βιβλίων.
Η ιδεολογική στάση του Πανούση και η καυστική του σάτιρα τον είχει φέρει αρκετές φορές αντιμέτωπο με το δικαστήριο. Ο ίδιος άλλωστε ουδέποτε πτοήθηκε παρά τις δικαστικές διαμάχες, ουδέποτε “μάσησε” τα λόγια του, αλλά έμεινε πιστός στην αντισυμβατικότητα, τον σαρκασμό και τον αυτοσαρκασμό, και τη ριζοσπαστική προκλητικότητά του, μέχρι τη τελευταία του παράσταση. Άλλοτε “χτυπώντας” την επίσημη Εκκλησία, άλλοτε το συστημικό Κράτος, αλλά πάντοτε στο πλευρό του λαού.
“Πιστεύω ότι ο κόσμος έχει περισσότερο δίκιο από μένα. Η συλλογικότητα του να αποφασίσουμε δέκα άνθρωποι κάτι είναι πάντα κάτι πιο δυνατό από το να το αποφασίσω μόνος. Όπου λειτουργεί συλλογικά ο κόσμος, οι αποφάσεις είναι σοφές”.
Ο “Τζιμάκος” υπήρξε ένας από τους πλέον αιρετικούς και αντισυμβατικούς τραγουδιστές της μεταπολιτευτικής γενιάς, που με το λόγο του ενόχλησε πολλούς, “έφυγε” από τη ζωή στις 13 Ιανουαρίου 2018.
“Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΊΑ δεν δημοκρατείται, και το Δρομοκαΐτειο είναι υπερπλήρες. Δε χωράει άλλους ψυχωτικούς και προβληματικούς γόνους παλαιών πολιτικών με το σύνδρομο του Ναπολέοντος, που νομίζουν ότι μπορούν να κυβερνήσουν μια χώρα, έστω κι αν την έχουν παραδώσει σε διεθνείς τοκογλύφους”.
Κάνω βουτιές σε βόθρο με εικόνες
Φουσκώνω τα βυζιά μου με ορμόνες
Θέλω να γίνω σαν Αμερικάνος,
Μ’ αρέσει στα κρυφά κι ο Μητροπάνος
Έλληνας νεοέλληνας
Μαράθηκε η λουλουδιασμένη ιτιά
Και ψήλωσε η κοντούλα λεμονιά
Στα Σάλωνα δε σφάζουνε αρνιά
Δεν πάει το παπάκι στην Ποταμιά
Κι η παπαλάμπραινα γυμνή
Χαιδεύει δώρο συσκευή
Σ’ ένα τηλεπαιχνίδι πουλημένο
Πουλάκι ξένο
Πουλί χαμένο
Μου τρώει τα σπλάχνα
Δεν βγάζω άχνα
Καίω τα δέντρα χτίζω μεζονέτες
Θα κάνω τα παιδιά μου μαριονέτες
Σ’ ένα κλουβί γραφείο σαν αγρίμι
Παίζω ατέλειωτο βουβό ταξίμι
Πριν από λίγο καιρό ήρθε το “TivoliRadio” το ΝΕΟ ιντερνετικό (αρχικά) ραδιόφωνο της οικογένειας του Yellow Radio FM 101.7, ένα καθαρά μουσικό ραδιόφωνο, για όλους τους φίλους της καλής ξένης μουσικής!
Ελάτε μαζί μας σ αυτήν την γεμάτη μελωδίες διαδρομή, σε μια περιπέτεια γεμάτη προκλήσεις, εμπνεύσεις, σκέψεις… Το ταξίδι ξεκινάει… ελάτε όλοι συνεπιβάτες…!!! https://tivoliradio.gr/